KRUX Atax Pro Retro Creator

Spis treści
1. Specyfikacja
2. Jakość wykonania, design i wygoda użytkowania
3. Funkcjonalność
4. Podsumowanie


1. Specyfikacja

  • klawiatura typu tenkeyless
  • rodzaj przycisków: mechaniczne Gateron RGB Yellow Pro
  • układ klawiszy - US/INT (długi shift, mały enter, długi backspace)
  • wymiary klawiatury (szer x dł x wys): 370 mm x 137 mm x 41 - 48.5 - 56.5 mm
  • waga klawiatury bez kabla: ~905 g
  • podwójne, rozkładane nóżki
  • podświetlenie: RGB
  • połączenie – USB
  • sterowniki (w tym makra)
  • N-key rollover
  • kabel – gumowy, o długości ~1.75 m
  • cena: 299 zł

Według naszych testów klawiatura jest kompatybilna z systemami 7, 8 i 10. W opakowaniu poza klawiaturą znajdziemy jeszcze instrukcję obsługi.


Gdy spojrzycie na najnowszy model klawiatury KRUX Atax Pro Retro Creator to z pewnością zauważycie spore podobieństwo do recenzowanego przez nas wcześniej KRUX Atax Pro. Tak, jest to praktycznie dalej ta sama klawiatura, ale o innej stylistyce i z innymi przełącznikami. Te różnice są jednak na tyle znaczące, że na pewno niejedna osoba pomyśli o wymianie starego Atax'a na nowy :D.

2. Jakość wykonania, design i wygoda użytkowania poszczególnych elementów

Obudowa:
Atax to klawiatura o zamkniętej obudowie typu tenkeyless (nie posiada bloku numerycznego). Główną zaletą tego typu konstrukcji jest to, że nie widać brudu pomiędzy przyciskami. Pod plastikowym topem jest z kolei aluminiowa płyta, do której są przytwierdzone przełączniki. Sama konstrukcja jest porządnie wykonana. Plastiki (ABS) są dobrze spasowane, nic nie trzeszczy. Jedynie przedni panel trochę chodzi luźniej i da się go lekko nagiąć palcami. Plastiki z których wykonano obudowę nie są zbyt grube, niemniej w trakcie normalnej eksploatacji nie powinny ulec uszkodzeniu.
O ile samo wykonanie obudowy jest bez zmian tak stylistyka jest już mocno zmieniona (dominuje kolor brudno-biały, szary oraz czerwony). Model ten jest perfekcyjnym przykładem jak sama wymiana keycapsów potrafi zmienić wizualnie całą klawiaturę. Atax Pro Retro Creator w standardzie wykorzystuje bardzo popularny (wśród geek'ów) wzór ułożenia keycapsów w stylu retro. Nawiązanie to pochodzi z lat 80-90 gdy powstawały pierwsze mechaniki od IBM'a (Model M) później od Lexmark'a oraz Unicomp'a posiadające zaciemnione keycapsy dokładnie w tych samych rzędach. Fajnie, że nawet w tańszym przedziale cenowym można spotkać rozwiązania wychodzące poza standard. Miejmy nadzieję, że tego typu posunięcia zachęcą więcej osób do zabawy w modyfikacje swoich klawiatur. 

Wnętrze:
W celu dostania się do wnętrza klawiatury musimy ściągnąć plastikowy górny panel (w tym celu odhaczamy parę zatrzasków ułożonych wzdłuż całej krawędzi), a następnie odkręcamy parę śrubek znajdujących się na metalowej płycie. Jest to dosyć standardowe rozwiązanie, które jednak przy zbyt częstym otwieraniu może doprowadzić, że haczyki wokół plastikowej formy ulegną uszkodzeniu. Zmian w budowie nie ma więc i sposób otwarcia jest identyczny jak w starszym Atax Pro. Wewnątrz można powiedzieć, że zmiany są i równocześnie ich nie ma. Użyto dokładnie tego samego dosyć budżetowego PCB, ale z innym kontrolerem. Tym razem jest to 8-bitowy EVision VS11K28A (spotykany w Glorious GMMK lub w niektórych modelach AKKO). Nie jest to topowy kontroler. Możliwe, że wszechobecne braki dosięgły nawet bardziej budżetowe chipy i po prostu użyto co było. Zmianie uległ również kondensator z Chong X na Cheng, ale to praktycznie to samo. Na plus zaznaczymy, że nie uległ zmianie sposób montażu kabla i dalej w razie potrzeby da się go prosto wymienić. Jak na budżetową konstrukcję jest zadowalająco. 

Keycapsy, czcionka i układ klawiszy:
Klawiatura dostępna jest w standardowym układzie klawiszy - US INT (długi shift, krótki enter, długi backspace). Nowością względem poprzednika jest inna czcionka. Jest ona teraz dużo ładniejsza. Nie ma na niej niepasujących do reszty znaków, "nie wieje" z niej już chińczykiem 😛 i jest bardzo czytelna. Co ciekawe na keycapsach nie znajdziecie oznaczeń funkcyjnych (np. znaków do obsługi podświetlenia lub multimediów). Tym samym trzeba zapamiętać, że np. naciskając Fn+F11 zablokujemy klawiaturę. Zapewne znajdą się i tacy, którym może to przeszkadzać, ale zaznaczamy nie jest to wada, a celowy zabieg, który niejednemu się jednak spodoba - jest czytelniej i "czyściej". Jeżeli jednak nie będziecie bez tego potrafili przeżyć to po prostu wymienicie sobie keycapsy. Bez problemu można stosować zamienniki innych producentów, gdyż rozstaw i szerokość keycapsów jest uniwersalna (szerokość spacji ~118 mm). Rząd przycisków F1 do F12 jest oddalony od rzędu cyfr 1 do 0 (mierząc między górą keycapsów) o jedynie 13 mm, co naszym jest w miarę dobrą odległością.
Keycapsy zostały wykonane z tworzywa PBT. Jest to również znacząca różnica względem starszego modelu. Nic się w nich nie ugina i są mocno dopasowane do przełączników. U góry, keycapsy są delikatnie wyprofilowane. W przeciwieństwie do ABS, PBT jest nieścieralne (nie wystąpi efekt poślizgu) i ma miłą w dotyku matową fakturę. W naszym egzemplarzu testowym 2 keycapsy miały ubytki na elemencie łącznika z przełącznikiem (widoczne na zdjęciu poniżej). Rzadko widujemy coś takiego, więc zakładamy, że to tylko pojedynczy problem jaki nastąpił podczas odlewu.
Symbole powstały metodą "Double-Shot Injection". Oznacza to, że wykonano je z dwóch odrębnych warstw plastiku, które następnie ze sobą złączono. Jest to w zasadzie jedyna metody, aby keycapsy z PBT mogły mieć prześwitujące znaki. Co istotne, w miejscu prześwitu keycapsa nic nie utrudnia przepływu światła. Dzięki temu, podświetlenie nie ma znaczących zaciemnień.

Przełączniki i stabilizatory:
W KRUX Atax Pro retro Creator znajdziemy ulepszoną wersję przełączników Gateron, czyli Gateron Pro. Są one również szacowane na 50 mln kliknięć. Zmianie uległ ich proces i sposób produkcji. Obudowa przełącznika jest bardziej dopasowana do elementu aktywującego. Prawdopodobnie są tutaj również nowe, lepsze sprężynki. Cały mechanizm aktywujący jest do tego fabrycznie przesmarowany. Wszystko to jest krokiem w przód w stosunku do wszystkich innych standardowych przełączników typu Cherry MX lub Kailh. Pod kątem jakości bliżej im już do Kailh BOX. Nie jest to jeszcze ten sam poziom jakości, ale widać, że się zbliżają. Oznacza to, że rzadko w nich występuje metaliczny pogłos jak i nie uświadczymy już nadmiernego chwiania się przycisku. W trakcie testów nie zauważyliśmy żadnych problemów z tzw. chattering'iem (niechciane, podwójne kliknięcie). W przeciwieństwie do BOX'ów nie mają odporności na zachlapanie i kurz.

Pod wszystkimi dłuższymi przyciskami (spacja, shift, backspace, enter) użyto stabilizatorów wzorowanych na Cherry MX (widać je na poniższym zdjęciu). O ile stabilizacja jest całkiem dobra tak ich montaż do metalowej płyty wypada już gorzej. Dłuższe przyciski mocno się chwieją. Naciskając na brzeg dłuższych przycisków czujemy, że klik jest niemal taki sam jakbyśmy naciskali na jego środek. Jeżeli jednak poruszamy palcem na np. spacji to czujemy jak cała "chodzi". Stabilizatory są smarowane. W tym przedziale cenowym jest to jednak do zaakceptowania i w praktyce nie będzie uciążliwe.

Kabel:
Jest gumowy, gruby na 3.5 mm, solidny i mało elastyczny (nie ma już na nim dodatkowego materiałowego oplotu jaki był w Atax Pro). Daje się dosyć łatwo formować, dzięki czemu dosyć łatwo powinien ułożyć się na biurku tam gdzie chcemy. Na gumowym oplocie nie zauważyliśmy żadnych niepokojących oznak. Przewód ma długość ~1,75m. Zakończony jest standardowym wtykiem USB oraz pierścieniem ferrytowym. Niestety nie jest odpinany. Posiada małe zabezpieczenie przed zagięciem w miejscu jego wyjścia.

Profil, nóżki i gumowe stopki:
Ten element jest identyczny jak w modelu Atax pro - klawiatura posiada 4 gumowe stopki, które całkiem dobrze utrzymują klawiaturę w miejscu. Jak położymy na niej dłonie i dociśniemy ją do podłoża to praktycznie się nie porusza. Nóżki w klawiaturze również są gumowane i po ich rozłożeniu klawiatura tak samo pewnie trzyma się podłoża. Ogólnie mówiąc stabilność jest na bardzo wysokim poziomie. Klawiatura dzięki swojej mocnej konstrukcji nie ugina się w sposób znaczący (nawet gdy dociśniemy ją na środku obudowy).
Za sprawą podwójnych nóżek klawiaturę można pochylić pod różnymi kątami. Z profilu jest ona dosyć płaska. Bez rozłożonych nóżek może być wręcz nam za płasko, a tym samym mało wygodnie. Na szczęście zarówno na niższych jak i wyższych nóżkach nachylenie robi się na tyle dobre, że z przyjemnością korzystamy z klawiatury. Pod kątem jakości rozkładane nóżki mogą budzić pewne obawy. Plastik z którego je zrobiono nie jest zbyt gruby i po rozłożeniu widać jak lekko się uginają pod naciskiem (zwłaszcza te większe). Sens stosowania podpórki pod nadgarstki widzimy tylko w przypadku korzystania z klawiatury na płasko. Podpórkę w razie potrzeby musimy dokupić osobno.


3. Funkcjonalność

Rodzaje przycisków:
KRUX Atax Pro Retro Creator dostępny jest w sprzedaży z różnymi przełącznikami. Do wyboru mamy Gateron Yellow Pro lub Outemu Black. Jako, że przełączniki Outemu uważamy za ujmę dla naszych rąk i tak podłych przełączników nikomu nigdy nie polecimy. Zwłaszcza, że do wyboru są Gaterony Yellow Pro, które mówiąc obrazowo wgniatają pod każdym względem Outemy w podłogę i nie znajdujemy nawet najmniejszego wytłumaczenia dlaczego ktoś chciałby wybrać Outemu. Różnica cenowa nie jest warta cierpienia jakie Outemy sprowadzają na nasze ręce. Tym samym egzystencję Outemu w tym modelu świadomie pominiemy i więcej o nich nie wspomnimy.  
Przełączniki Gaterona Yellow Pro to ulepszona wersja pierwowzoru tj. Gateron Yellow. Na papierze nie różnią się niczym. W praktyce różnica jest kolosalna. Jest to ten sam stopień różnicy jaki wcześniej doświadczyliśmy po przejściu ze standardowych przełączników Kailh/Cherry MX/Gateron na Kailh BOX'y. Yellow Pro mają niezwykle smukły, równy i niechybotający się klik. Wreszcie nie czujemy obecnej w nich sprężynki, ani jej nie słyszymy. Znacząco zwiększa to uczucie liniowości tego przełącznika. Co więcej podobnie jak w Kailh BOX łatwiej się na nich pisze. Tym samym są to dużo bardziej uniwersalne przełączniki. Czy są to ciche przełączniki? Nie są jak i wszystkie inne mechaniczne. Jednak gdy porównamy je do innych przełączników mechanicznych to uplasują się gdzieś w okolicy BOX Red czyli ciszej od pozostałych standardowych przełączników. Gateron Yellow Pro należą do umiarkowanie twardych przełączników. Klik wymaga zauważalnie więcej siły niż na Gateron Red lub Cherry MX Red. Nie jest to jednak aż tak duża różnica. Na pewno jest lżej niż na Cherry MX Black. Powiedzielibyśmy, że są to przełączniki dla tych dla których klik standardowych czerwonych przełączników jest zdecydowanie zbyt lekki. Na Yellow Pro nie powinno być już tylu przypadkowych wciśnięć. Jeżeli ktoś miał do czynienia z Kailh BOX Red to Yellow Pro są do nich najbardziej podobne. Pro są trochę cięższe, mają mniej szybki klik (BOX ma krótszy skok), ale nazwalibyśmy, że pochodzą z tej samej "szkoły kliku".

Szybkość rejestracji kliku to ~ 16 ms.

rodzaj przełącznika: Gateron Yellow Pro Gateron Yellow Gateron Red Gateron Brown
typ: liniowy liniowy liniowy dotykowe
dystans całkowity: 4 mm 4 mm 4 mm 4 mm
punkt aktywacji: 2mm±0.6 mm 2mm±0.6 mm 2mm±0.6 mm 2mm±0.6 mm
siła nacisku do aktywacji: 50±10 g 50±15 g 45±15 g 40±15 g
siła nacisku przed aktywacją: - - - 55±15 g

Więcej o różnicach pomiędzy różnymi przełącznikami mechanicznymi znajdziecie >tutaj<.

Poniżej możecie usłyszeć i zobaczyć klik przełączników Gateron Yellow Pro (po lewej) w porównaniu do Gateron Yellow (po prawej).


N-key rollover (NKRO - liczba przycisków jaką możemy równocześnie wcisnąć nie powodując blokowania któregoś z nich):
Klawiatura posiada tylko NKRO. Podczas naszych testów nie zauważyliśmy żadnych problemów z blokowaniem się, samoczynną powtarzalnością lub brakiem rejestracji wciśniętego przycisku.

⇒ NKRO, czyli możemy bez problemu aktywować wszystkie przyciski naraz na klawiaturze.

⇒ 6-kro, czyli możemy nacisnąć maksymalnie 6 przycisków naraz.

Klawisze multimedialne, funkcyjne:
Za pomocą kombinacji różnych klawiszy z przyciskiem "Fn", klawiatura oferuje rozmaity wachlarz funkcji:

Fn + F1-F8: sterowanie multimediami
Fn + F9: e-mail
Fn + F10: przeglądarka internetowa
Fn + F11: blokada klawiatury
Fn + F12: kalkulator
Fn + 1 do 5: wybór trybu podświetlenia
Fn + klawisz Windows: blokada klawisza Windows
Fn + Del: powrót do ustawień fabrycznych
Fn + W: zamiana WSAD ze strzałkami
Fn + Esc: wyłączenie podświetlenia
Fn + PrtSc, ScrLk, Pause, Ins, Hm, PgU, End, PgD, +/-: kontrola podświetlenia

Podświetlenie:
Jest ono niemal identyczne jak w dawnym ATAX Pro. Dostajemy tutaj podświetlenie RGB, które umożliwia nawet ustawienie wybranego koloru pod dowolnym przyciskiem. Chociaż część funkcji możemy ustawiać z pozycji klawiatury, to łatwiej i szybciej jest to zrobić za pomocą sterowników. Realnie, w sterownikach możemy ustawić do kilkunastu kolorów wraz z ich odcieniami. Kolory są barwne i wyraźne. Znaki są dobrze podświetlone. Niektóre znaki posiadaj lekkie zaciemnienia na brzegach symboli lub na samych symbolach (nie jest to jednak aż tak bardzo zauważalne na pierwszy rzut oka). Do wyboru jest 19 trybów świetlnych. Wszystkie tryby cechuje świetna płynność animacji (np. fale światła przechodzą płynnie po literkach i wygaszają się bez klatkowania). W niektórych trybach możemy ustawić szybkość przejścia oraz wybrać kolor. Jedynym elementem, który nie do końca dobrze wygląda to podświetlenie czerwonych keycapsów. Gdy ustawimy pod nimi np. czerwone światło to nadmiernie przebijają światło. Przy pełnym podświetleniu po prostu nie pasują wtedy do reszty. Do tego czerwony keycaps zniekształca trochę kolor podświetlenia. Przykładowo gdy ustawimy żółte światło to jest ono bardziej pomarańczowe lub zamiast różowego jest czerwone (jak można zobaczyć na zdjęciu poniżej). Wina leży po stronie keycapsa a nie podświetlenia.
Do wyboru jest 5 poziomów (w tym wyłączone) natężenia podświetlenia. Szczerze powiedziawszy nawet na najwyższym nie jest ono zbyt mocne. Gdy jest dosyć jasno w ciągu dnia to podświetlenie wydaje się zbyt przygaszone. Klawiatura zapamiętuje zarówno tryb jak i poziom jasności nawet gdy ją odepniemy i podepniemy z powrotem. Sterowanie podświetleniem na początku nie jest proste i intuicyjne, ale na szczęście wszystko jest opisane czytelnie w instrukcji. Nad Ins, Home, PgUp znajdują się dwie niebieskie diody informujące o włączonym Capsie i ScrLock. Jest z nimi mały problem, gdyż gdy są włączone to spod obudowy dobywa się ostre światło, które może trochę razić jeżeli będziemy znajdować się na wprost nich.

Porty usb i mic/audio:
Brak.

Sterowniki:
Do pobrania z oficjalnej strony producenta: https://krux.tech/, używaliśmy wersji 1.0.
Nie mieliśmy z nimi żadnych problemów. Są średnio intuicyjne i w miarę czytelne. Makra są dosyć rozbudowane. Zapewniają możliwość nagrania sekwencji składającej się z ponad 100 akcji. Można nagrywać zarówno przyciski z myszki jak i z klawiatury. Można nawet dodać współrzędne dla ruchu myszki. Makro możemy aktywować na 3 sposoby (trzymając przycisk, do ponownego wciśnięcia lub wybraną ilość razy). Makra lub inne funkcje możemy ustawić pod dowolnym przyciskiem.

Oprogramowanie umożliwia nam:

  • kontrolę podświetlenia,
  • wybór profilu,
  • przypisanie innych funkcji pod dowolny przycisk,
  • tworzenie makr (możemy ustawić sposób powtarzalności makra),
  • wybór polling rate (125, 250, 500 lub 1000Hz).


4. Podsumowanie

Najnowszy model klawiatury KRUX to lekko przerobiony stylistycznie i funkcjonalnie Atax Pro. Za sprawą swojego nowego wyglądu otrzymał nazwę Retro Creator. Patrząc na ten model faktycznie przychodzą nam skojarzenia z dawnymi mechanikami i cenimy za mniej standardowe i mniej popularne podejście do tematu. Już sam wygląd sprawia, że nie będzie to model dla wszystkich. Mamy jednak nadzieję, że się mylimy i w swoim budżecie będzie jednym z pierwszych wyborów na jakie spojrzycie. Oczywiście mowa tu o wersji z Gateron Yellow Pro. Do 300 zł jest to rewelacyjny wybór. Przełącznikom Gateron Yellow Pro wróżymy bardzo szybką popularność. To, że są tańsze od Kailh BOX'ów pozwoli na ich implementację w tańszych produktach, a my jako użytkownicy tylko na tym zyskamy. Wracając do Atax'a, to warto wspomnieć, że dostajemy tutaj również keycapsy z PBT, pełne oprogramowanie, podświetlenie RGB oraz dwustopniowe nóżki, które w takiej cenie nie są zbyt często widywane. Oszczędności są widoczne (a w zasadzie niewidoczne gołym okiem ;p) pod obudową. Klawiatura bazuje na dosyć tanim układzie elektronicznym i za bardzo nie ma się czym tutaj chwalić. Niemniej nawet takie konstrukcje potrafią wytrzymać lata jeżeli o klawiaturę po prostu dbamy. Atax Pro Retro Creator jest bez wątpienia bardzo uniwersalnym modelem, który można polecić praktycznie wszystkim z wyjątkiem osób o drobnych dłoniach. Gaterony Yellow Pro nie należą do najlżejszych przełączników. Osoby, które miały do czynienia z czerwonymi przełącznikami i uznały je za odpowiednie pod kątem siły nacisku to mogę nie czuć się zbyt dobrze na Yellow. Jeżeli jednak stoicie przed wyborem pierwszego mechanika i nie macie dużego budżetu to będzie to idealny dla Was wybór. Mamy nadzieje, że KRUX jeszcze nieraz wybierze ścieżkę wykraczającą poza utarte schematy i częściej zobaczymy tego typu konstrukcje w sklepach.

Cena w dniu publikacji ~ 299 zł. Sprawdź aktualną cenę klawiatury tutaj.

Ocena
w skali od 0 do 5 (gdzie 5 to najlepiej) w kategorii klawiatur mechanicznych (stan na 02.2022)
    • wygoda - 4.6
    • jakość - 3.6
    • funkcjonalność - 4.2
    • design - 4.6
    • opłacalność - 4.8
    • sterowniki - 4.3
_

Pytania odnośnie recenzji prosimy zadawać na tym forum.